عدسی طبی پریزم یا منشوری

عدسی طبی پریزم چیست؟

قبل آنکه به این سوال پاسخ بدهم لازم است در خصوص نوعی بیماری چشم توضیحات مختصری عرض نمایم.

دوبینی چیست ؟

اختلال عملکرد ببنایی دوچشمی ( BVD )

دوبینی نوعی رفتار غلط در عملکرد چشم انسان میباشد که اگر شدید باشد قطعا بسیار آزاردهنده خواهد بود.در این حالت تصاویر بجای آنکه در قسمت مشخصی از شبکیه متمرکز باشد , در قسمت های مختلفی تشکیل میشود.در واقع هر چشم بصورت مجزا تصویری را ایجاد میکند و باعث میگردد تا ما هر چیزی و هر تصویری را دو تا بببینیم.که اصطلاحا دوبینی گفته میشود. وضعیتی بسیار سخت که قطعا فعالیت های روزانه ی ما را غیر قابل تحمل میکند.در این حالت نیازمند استفاده از عدسی طبی پریزم یا منشوری هستیم.

بوجود آمدن دو تا تصویر در مشکل دوبینی میتواند در حالت های مختلفی ایجاد شود.بالا وپایین – چپ و راست و یا هر حالت دیگری.عدسی چشم ما بوسیله ی ماهیچه هایی که با سه عصب جمجمه ایی کنترل میشود نور را به سمت شبکیه هدایت کرده و باعث میشود تا ما تصاویر را بخوبی ببینیم.وقتی ماهیچه های هر یک از چشم ها بطور یکسان با هم کار نکنند و حرکت چشم بصورت جفتی نباشد و ناهماهنگ باشند باعث ایجاد دو تصویر میگردد.کارهایی مثل خواندن و نوشتن و یا ارزیابی فاصله برایمان سخت و شاید غیرممکن بشود.

دوبینی در واقع دیدن اجسام به صورت دوتایی در حالت های مختلف

نکته ی مهم :

ایجاد دوبینی میتواند علائمی از یک بیماری جدی باشد.پس لازم است در صورت بروز این مشکل حتما با پزشک عمومی مشورت نمایید.تا آنها بتوانند علت اصلی را پیدا کنند.در طول درمان برای آنکه فعالیت های روزانه ی شما دچار مشکل نشود , ممکن است شما را به چشم پزشک یا اپتومتریست معرفی نماید.تا برای شما عدسی طبی پریزم یا منشوری تجویز گردد.

عدسی منشوری یا پریزم چیست ؟

عدسی طبی پریزم یا منشوری نوعی عدسی طبی از جنس پلاستیک یا شیشه میبباشد که مثلثی شکل بوده و برای کنترل پراکندگی و بازتاب نور در جهت مشخصی برای اصلاح دوبینی استفاده میشود.همانطور که قبلا عرض کردم وقتی هر دو چشم ما نتواند بصورت هماهنگ حرکت کند و هر چشم نور را به قسمت های مختلفی از شبکیه ارسال نماید که باعث بوجود آمدن دو تصویر گردد,عدسی منشوری یا پریزم با هدایت نور به منظور تراز کردن دو تصویر , ناهماهنگی چشمان ما را اصلاح میکند. در واقع منشورها باعث میشود که چشم را فریب بدهد که تصور کند شیئی در مکان دیگری قرار دارد.

بعنوان مثال : فرض کنیم به یک لیوان نگاه میکینم.در شرایط عادی وقتی بازتاب نور وارد چشم ما میشود بوسیله ی هدایت ماهیچه ها وارد شبکبه شده و تصویر چشم راست در قسمت B و تصویر چشم چپ نیز در قسمت B قرار میگیرد.در این حالت ما یک تصویر واحد خواهیم داشت.در حالت دوبینی : تصویر چشم راست در قسمت B قرار میگیرد و تصویر چشم چپ در قسمت D بوجود میآید.در این وضعیت ما دو تا تصویر خواهیم داشت نه یکی.و عملا دچار دوبینی شده ایم.

عدسی طبی پریزم

تجویز عدسی منشوری یا پریزم توسط پزشک یا اپتومتریست

معمولا چشم پزشک یا اپتومتریست برای اختلال دوبینی روش های مختلفی را با توجه به شدت دوببینی و سابقه ی بیمار تجویز میکنند.گاهی ممکن است برای شروع چند تمرین چشمی برای قوی کردن عضله های ضعیف چشم توصیه میکنند.و یا ممکن است بصورت موقت منشوری را به شما بدهد تا روی عینک خود ببچسبانید.در صورتی که وجود این منشورها بباعث بهتر شدن دوببینی شما گردید آنوقت نسخه ایی را برای ساخت عدسی طبی پریزم یا منشوری به شما خواهد داد.حتی در تجویز نسخه ممکن است مقدار منشور به صورتی باشد که فاصله ی دو تصویر را از هم دور نماید تا بتوانید تمرکز خود را برروی یکی از تصاویر قرار بدهید.حتی در مواقعی اگر هیچ یک از این روش ها جواب نداد تنها راه حل آن است که یکی از چشم را بپوشانید و فقط با یک چشم نگاه کنید.

برای مشخص کردن توان و مقدار منشور , معمولا چشم پزشک یا اپتومترریست با قرار دادن منشور جلوی چشم بیمار با قدرت های مختلف سعی میکند میزان ناهماهنگی هردو چشم را مشخص نماید.تجویز عدسی پریزم یا منشورری میتواند بدون نمره و یا با توجه به ضعیفی چشم دارای نمره باشد.تکرار میکنم ایجاد دوبینی میتواند دلیل پزشکی داشته باشد که باید تحت درمان قرار بگیرد.استفاده از عینک پرریزم یا منشوری برای درمان نیست.فقط باعث میشود در طول درمان کارهای روزانه را راحت تر انجام بدهید.

پس آنچه در نسخه توسط چشم پزشک یا اپتومتریست نوشته میشود مشخص کردن دو پارامتر است.اول: مقدار و توان پریزم و دوم: جهت قرار گرفتن منشور که میتواند بصورت افقی یا عمودی و یا مورب در هر یک از عدسی ها بصورت تکی و یا هر دو قرار بگیرد.در عکس پایین مدلی از عدسی طبی منشور یا پریزم دیده میشود.لبه ی ضخیم عدسی منشور است که مشخص میکند نور را به کدام سمت هدایت میکند.منشور میتواند در لبه ی خارجی عدسی Base Out -BC یا لبه ی داخلی Base In-BI یا در بالا Base Up-BU و یا در لبه ی پایینی Base Down-BD باشد.